Sốt Xuất Huyết Ở Trẻ Em: Nguyên Tắc Chăm Sóc Cần Nhớ

Sốt xuất huyết hay còn gọi là sốt Dengue. Đây là một trong những nguyên nhân gây tử vong hàng đầu ở trẻ nhỏ. Vì vậy, các bậc phụ huynh cần nhận biết rõ một số biểu hiện của sốt xuất huyết ở trẻ em. Từ đó kịp thời phát hiện, chăm sóc và điều trị đúng cách, tránh xảy ra những biến chứng nghiêm trọng. Bài viết sau đây sẽ cung cấp thông tin chi tiết hơn về bệnh này ở trẻ em, mời bạn đọc cùng theo dõi nhé!

Tại sao bệnh sốt xuất huyết ở trẻ em lại dễ gặp

Số lượng trẻ em đến thăm khám và điều trị sốt xuất huyết hàng năm tại các bệnh viện là không ít. Bởi bản tính trẻ nhỏ rất hiếu động và ham chơi. Vậy nên chúng thích chơi ở những khu vực tối, bụi rậm – “địa bàn hoạt động” của muỗi. Vì thể, trẻ dễ bị muỗi tấn công và gây bệnh.

Mặt khác, do hoạt động thường xuyên nên thân nhiệt của trẻ thường cao hơn người lớn. Nhịp thở cũng cao hơn, ra nhiều mồ hôi hơn, khiến muỗi dễ phát hiện và chích đốt. Hơn nữa, trẻ chưa có ý thức phòng muỗi đốt nên muỗi đốt dễ dàng tiếp cận hơn. Sức đề kháng của trẻ cũng yếu hơn nên dễ bị mắc bệnh này hơn.

Triệu chứng sốt xuất huyết ở trẻ em

Sốt xuất huyết ở trẻ em diễn tiến khá phức tạp và có nhiều nhận dạng khác nhau. Bệnh khởi phát đột ngột và diễn biến nhanh chóng từ nhẹ đến nặng qua 3 giai đoạn sau đây:

Giai đoạn sốt

Ở giai đoạn đầu, trẻ bị sốt cao đột ngột và liên tục. Trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ thì bứt rứt, quấy khóc. Trẻ lớn hơn sẽ ủ rũ, than đau đầu, cảm thấy chán ăn, buồn nôn. Đặc biệt là có biểu hiện da sung huyết (có chấm xuất huyết dưới da). Đồng thời trẻ bị đau cơ khớp, nhức ở hai hố mắt, chảy máu cam hoặc chảy máu chân răng.

Kết quả xét nghiệm máu ở giai đoạn khởi phát này thường không phản ánh rõ ràng. Dung tích hồng cầu (Hematocrit) và số lượng tiểu cầu bình thường. Trong khi đó, lượng bạch cầu thường giảm.

Giai đoạn nguy hiểm

Sau giai đoạn sốt, trẻ tiến vào giai đoạn nguy hiểm, thường rơi vào ngày thứ 2 – 7 sau khi mắc bệnh. Lúc này, trẻ vẫn còn sốt hoặc đã thuyên giảm. Trẻ bị thoát huyết tương ồ ạt khiến bụng bị chướng to, thường kéo dài trong 24 – 48 giờ. Đây là nguy cơ dẫn đến tử vong ở các bệnh nhi bị sốt xuất huyết.

Khi đi khám, có thể phát hiện trẻ bị tràn dịch màng phổi, màng bụng, gan to bất thường, mi mắt sưng phù. Nếu tình trạng kéo dài sẽ dẫn đến sốc. Khi đó, trẻ sẽ vật vã, bứt rứt, lờ đờ, lạnh các đầu chi, da, mạch nhanh nhỏ, tiểu ít. Huyết áp tụt hoặc không thể đo được huyết áp.

Đặc biệt, trẻ bị xuất huyết dưới da hoặc xuất hiện các mảng bầm tím. Các nốt xuất huyết nằm rải rác hoặc tập trung ở mặt trước 2 cẳng chân và mặt trong 2 cánh tay, ở bụng, đùi, mạn sườn. Trẻ cũng có thể xuất huyết ở niêm mạc như chảy máu mũi, chảy máu chân răng hay tiểu ra máu.

Tuy nhiên, xuất huyết không phải là biểu hiện bắt buộc của bệnh sốt xuất huyết ở trẻ. Bởi có những trẻ mang bệnh nhưng lại hoàn toàn không có biểu hiện này. Dù vậy, bệnh vẫn có thể đã tới giai đoạn nguy hiểm, có thể khiến trẻ tử vong khi xảy ra biến chứng giảm tri giác, giảm thân nhiệt và huyết áp.

Xét nghiệm máu sẽ thấy lượng tiểu cầu giảm mạnh chỉ còn dưới 100.000/mm3. Trường hợp nặng trẻ có thể bị rối loạn đông máu vô cùng nguy hiểm.

Giai đoạn phục hồi

Sau giai đoạn nguy hiểm khoảng từ 48 – 72 giờ là giai đoạn phục hồi. Lúc này, trẻ sẽ cắt sốt, tình trạng cải thiện nhiều. Và bắt đầu thèm ăn trở lại, huyết áp ổn định và tiểu nhiều hơn. Xét nghiệm máu sẽ thấy số lượng bạch cầu tăng lên nhanh, số lượng tiểu cầu tăng chậm hơn nhưng cũng dần trở về mức bình thường.

Nguyên tắc điều trị sốt xuất huyết cho trẻ em tại nhà

Khi nhận thấy trẻ có những dấu hiệu mắc bệnh trên, cha mẹ và người thân cần lập tức đưa trẻ đến bệnh viện. Sau đó, bác sĩ sẽ khám và cho phép trẻ điều trị ngoại trú hoặc nhập viện. Các phương pháp điều trị thường được áp dụng như sau:

• Nếu trẻ sốt trên 39°C, cần được uống thuốc hạ sốt paracetamol theo hướng dẫn. Cha mẹ nên nới lỏng quần áo, lau mát cho bé. Lưu ý, tuyệt đối không được dùng aspirin hay ibuprofen. Bởi những loại thuốc này có thể dẫn đến xuất huyết, toan máu.

• Khuyến khích các bé uống nhiều nước lọc, oresol, nước trái cây (dừa, cam, chanh…). Hoặc có thể dùng nước cháo loãng pha với muối.

• Nên chia làm nhiều bữa ăn nhỏ với thức ăn loãng, dễ tiêu, cân bằng dinh dưỡng.

• Không nên dùng thực phẩm và thức uống có màu sẫm.

• Nên để trẻ nghỉ ngơi nhiều hơn tại nhà trong thời gian trẻ bị sốt xuất huyết.

Trong trường hợp trẻ không thể uống được nước do nôn ói quá nhiều, không tỉnh táo, cần đưa trẻ đến ngay cơ sở y tế để được hướng dẫn thêm. Hay khi trẻ có những triệu chứng sau:

• Vật vã, lừ đừ, trẻ sơ sinh không phản ứng hay tương tác lại.

• Đau bụng ngày càng gia tăng.

• Da xung huyết nhưng tứ chi lạnh.

• Trẻ bị xuất huyết tiêu hóa đột ngột.

Cách phòng bệnh sốt xuất huyết ở trẻ em

Hiện nay vẫn chưa có biện pháp điều trị đặc hiệu và vắc xin phòng sốt xuất huyết. Biện pháp đang được áp dụng để phòng bệnh là chủ động kiểm soát các loại côn trùng trung gian gây bệnh.

• Diệt bọ gậy (lăng quăng), muỗi trưởng thành. Bằng cách đậy kín lu nước, bình chứa nước trong nhà. Nếu có bể cá cảnh, bể thủy sinh hãy vệ sinh thường xuyên. Lựa chọn những loại cá thả như cá bảy màu, cá rô phi, cá chép, cá sóc, cá lê Argentina… để chúng ăn loăng quăng, bọ gậy.

• Vệ sinh môi trường sống, loại bỏ các vật dụng chứa nước lắng đọng, ao tù.

• Hãy thực hiện những điều sau đây để bảo vệ sức khỏe của bé yêu, phòng chống căn bệnh sốt xuất huyết nguy hiểm.

• Vệ sinh, lau rửa, để khô ráo vật dụng trong nhà thường xuyên.

• Thu gom rác, phế liệu và xử lý phù hợp.

• Phòng tránh trẻ bị muỗi đốt bằng cách cho trẻ mặc quần áo dài tay. Cần cho trẻ ngủ trong màn, giăng mùng/màn kể cả ban ngày, nhất là vào những mùa ẩm ướt nhiều muỗi.

• Khuyên trẻ không nên chơi đùa những chỗ bụi cây, rậm rạp, chỗ tối để hạn chế muỗi đốt.

• Sử dụng bình xịt diệt muỗi, hương nhang chống muỗi, vợt điện diệt muỗi, kem chống muỗi…

• Gia đình cần kết hợp với địa phương qua các đợt phun hóa chất phòng chống dịch bệnh sốt xuất huyết định kỳ.

Trên đây là những chia sẻ về bệnh sốt xuất huyết ở trẻ em. Mong rằng cha mẹ đã có thêm kiến thức để giúp phòng bệnh và chăm sóc các con tốt hơn! Hismart với thành phần tự nhiên với nguyên liệu 100% từ New Zealand đồng hành cùng mẹ, chăm sóc bé yêu phát triển theo cách tự nhiên nhất. Hismart luôn đồng hành và cung cấp các thông tin hữu ích nhất cho mẹ và bé cho con tuyệt nhất mỗi ngày.

Xem thêm: Hướng Dẫn Trị Cảm Cúm Ở Trẻ Sơ Sinh Cho Mẹ

Xem thêm: Các bệnh thường gặp ở trẻ khi giao mùa thu đông

Xem thêm: Bệnh tay chân miệng ở trẻ em và những điều cần lưu ý

Xem thêm: Viêm da dị ứng ở trẻ em phân loại điều trị và phòng ngừa